پایان فاز اصلاحی طلا؟

در حال حاضر، احتمال کاهش ۰.۲۵ واحد درصدی نرخ بهره در دسامبر حدود ۶۴ درصد برآورد می‌شود. در نگاه میان‌مدت نیز بسیاری از تحلیلگران از جمله تیم هیز، استراتژیست کالا، نسبت به روند صعودی طلا خوش‌بین‌اند. او معتقد است اصلاح دو هفته‌ای اخیر صرفا ناشی از کسب سود سرمایه‌گذاران بوده و اکنون بازار دوباره آماده صعود به رکوردهای تازه است. به گفته او، افزایش نوسان در بازار طلا برخلاف بازار سهام، نشانه‌ای مثبت است و معمولا با رشد دو‌رقمی قیمت همراه می‌شود.

جدال یوآن و دلار بر سر مقبولیت

در ماه‌های اخیر، دلار آمریکا دوباره به یکی از جذاب‌ترین دارایی‌های مالی جهان بدل شده است؛ موضوعی که برخلاف پیش‌بینی‌ها درباره تضعیف موقعیت دلار و پایان «دوران آمریکا» در نظام پولی بین‌المللی است. استراتژی موسوم به carry trade، یعنی قرض گرفتن از ارزهایی با نرخ بهره پایین(مانند ین ژاپن یا فرانک سوئیس) و سرمایه‌گذاری در دارایی‌های دلاری، اکنون بازدهی بیشتری نسبت به سهام اروپا یا اوراق قرضه دولتی چین دارد؛ به‌ویژه پس از تعدیل نوسانات دلار در بازار جهانی. کاهش نوسان‌ها تا حدی ناشی از تعطیلی طولانی‌مدت دولت آمریکا بوده که دامنه حرکات قیمت در بازار ۹.۶ تریلیون دلاری ارز را محدود کرده است.

افزایش جذابیت «دلار کری ترید» پیامدهای گسترده‌ای برای بازارهای مالی جهانی دارد. چنین معاملات اهرمی می‌توانند جریان‌های عظیم سرمایه را جابه‌جا کرده، قیمت دارایی‌ها را دگرگون کنند و احساسات سرمایه‌گذاران را از نیویورک تا سنگاپور متاثر سازند. زمانی که سرمایه‌گذاران از منابع ارزان برای کسب بازدهی بالاتر استفاده می‌کنند، نقدینگی افزایش می‌یابد و در نتیجه، به قیمت دارایی‌های پرریسک می‌انجامد؛ اما در صورت بازگشت نوسان، این روند می‌تواند ناگهان معکوس شود.

هم‌زمان، نگرانی‌ها درباره پایداری رشد بازارهای سهام نیز افزایش یافته است. شاخص اس‌اندپی۵۰۰ از کف ماه آوریل بیش از ۳۰ درصد رشد کرده و بازارهای اروپا و چین نیز جهش داشته‌اند. اما با افزایش هزینه فرصت نگهداری سهام، بازده تعدیل‌شده با ریسک در بازار سهام آمریکا تقریبا از بین رفته است. به بیان دیگر، سرمایه‌گذاران با تامین مالی از طریق وام کوتاه‌مدت و سرمایه‌گذاری در سهام، عملا بازده اضافه‌ای نسبت به اوراق خزانه ۱۰ ساله به دست نمی‌آورند.

در این میان، صندوق بین‌المللی پول هشدار داده است که برخی کشورها، به ویژه در آفریقا، با تبدیل بدهی‌های دلاری به یوآن چین در معرض ریسک‌های جدید ارزی قرار گرفته‌اند. کشورهایی چون کنیا و اتیوپی تلاش دارند با جایگزینی وام‌های دلاری با وام‌های یوانی، هزینه‌های بدهی خود را کاهش دهند؛ هرچند این کار ممکن است وابستگی ارزی تازه‌ای ایجاد کند. برای نمونه، تبدیل وام‌های ریلی کنیا به یوان، هزینه سالانه آن کشور را ۲۱۵‌میلیون دلار کاهش داده، اما هم‌زمان ذخایر ارزی‌اش را به سمت نگهداری یوآن سوق داده است. اتیوپی نیز در پی تبدیل بخشی از ۵.۳۸‌میلیارد دلار بدهی به چین است، و سریلانکا و مجارستان هم به انتشار اوراق «پاندا»(یوانی) روی آورده‌اند.

از سوی دیگر، بانک مرکزی چین(PBOC) سیاستی فعال برای بین‌المللی‌سازی یوآن در پیش گرفته است. این نهاد در گزارش سالانه خود اعلام کرد که قصد دارد استفاده از یوآن را به‌عنوان ارز تامین مالی در سطح جهانی گسترش دهد، از طریق ابزارهایی چون وام‌های یوانی، اوراق پاندا و اوراق خارج از سرزمین اصلی چین. کاهش بازده اوراق دولتی چین و نرخ‌های پایین بهره، وام‌گیری با یوآن را جذاب‌تر کرده و این امر می‌تواند به رشد نقدینگی یوآن در بازارهای برون‌مرزی بینجامد. طبق داده‌های شبکه سوئیفت، سهم یوآن در تسویه مالی تجارت جهانی در سپتامبر به ۷.۳ درصد رسیده که نشان‌دهنده افزایش نفوذ آن است.